Bạn đang học tiếng hay là du học sinh, làm việc với đối tác Trung Quốc đang loay hoay tìm cách gõ tiếng Trung trên máy tính, điện thoại của mình? Đừng lo! Việc gõ tiếng Trung trên máy tính, điện thoại giờ đây đã dễ dàng hơn nhờ các bố cục bàn phím Zhuyin, Pinyin, Cangjie,... Hãy cùng HACOM khám phá cách gõ tiếng Trung đơn giản và nhanh chóng ngay sau đây!
Cách gõ tiếng trung trên máy tính
Gõ tiếng Trung trên máy tính có thể được thực hiện bởi sự hỗ trợ của nhiều bàn phím. Dưới đây là 3 bàn phím được sử dụng phổ biến nhất hiện nay:
Bàn phím Pinyin
Khi nói đến việc gõ tiếng Trung trên máy tính, bàn phím Pinyin (Bính âm) là phương pháp gõ tiếng Trung sử dụng các chữ cái La tinh để ghi lại cách phát âm phổ biến được nhiều người sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Nếu bạn đã học tiếng Hán thì có thể biết, mỗi ký tự Hán đều được biểu âm bằng một hoặc nhiều âm tiết Pinyin, một âm tiết Pinyin có thể tương ứng với vô số chữ Hán khác nhau. Chính vì vậy, sau khi bạn nhập chuỗi Pinyin mong muốn, hãy dành một chút thời gian quan sát danh sách các Hán tự gợi ý hiện ra trên màn hình và dùng chuột ấn chọn trực tiếp để chọn chữ Hán đúng.
Để tối ưu hóa tốc độ nhập liệu, bạn hoàn toàn có thể gõ liền mạch các âm tiết Pinyin mà không cần sử dụng dấu cách đặc biệt với những từ vựng có từ 2 âm tiết hoặc cụm từ thông dụng. Bộ gõ Pinyin sẽ phân tích ngữ cảnh thông minh, nhận diện và hiển thị chính xác từ hoặc cụm từ mà bạn muốn nhập.
Ví dụ với từ “你 叫 什 么 名 字?”, thay vì gõ "Nǐ jiào shén me míng zì?", bạn có thể gõ liền "Nijiaoshenmemingzi?" không cần dấu cách hoặc có thể gõ 2 âm tiết một rồi cách, chữ Hán sẽ hiện ra như trên. Đây là một mẹo nhỏ nhưng vô cùng hữu ích để tăng rút ngắn thời gian gõ tiếng Trung của bạn.
Bàn phím Pinyin
Bàn phím Zhuyin
Khác biệt với Pinyin sử dụng hệ thống chữ cái Latinh, Zhuyin, hay còn được biết đến với tên chú âm phù hiệu 注音符號 (zhùyīn fúhào) và Bopomofo sở hữu một bảng ký tự phiên âm riêng biệt. Hệ thống bàn phím bao gồm 37 ký tự, mỗi ký tự đại diện cho một âm vị trong tiếng Hán phổ thông Đài Loan. Bên cạnh đó, Zhuyin còn sử dụng 4 dấu thanh để biểu thị các thanh điệu khác nhau, tương tự như cách Pinyin sử dụng các dấu thanh phía trên nguyên âm.
Bàn phím Zhuyin được thiết kế một cách khoa học, với các ký tự được sắp xếp theo một trật tự nhất định, người dùng đã quen với hệ thống này có thể gõ phím một cách nhanh chóng và hiệu quả. Tương tự như Pinyin, khi bạn nhập các ký tự Zhuyin tương ứng với âm tiết của một chữ Hán, màn hình sẽ hiển thị danh sách các Hán tự có cùng âm đọc, cho phép bạn lựa chọn ký tự chính xác mà mình muốn.
Bàn phím Zhuyin
Bàn phím Cangjie
Được phát minh bởi Châu Bang Phục (朱邦復, Chu Bong-Foo) năm 1976, Cangjie dựa trên cấu trúc chữ Hán, sử dụng các bộ thủ và nét chữ để mã hóa ký tự. Cangjie (Thương Hiệt) là bộ gõ chữ Hán đầu tiên trên bố cục bàn phím QWERTY, cho phép nhập chữ Hán vào máy tính hoặc điện thoại thông qua bàn phím tiêu chuẩn. Ban đầu, Cangjie chỉ hỗ trợ chữ Hán Phồn thể nhưng các phiên bản hiện đại đã được nâng cấp để hỗ trợ cả chữ Giản thể, mở rộng khả năng sử dụng.
Thay vì dựa trên âm đọc như Pinyin hay các ký hiệu như Zhuyin, cách gõ tiếng trung trên máy tính bằng Cangjie sẽ phân tích cấu trúc của từng chữ Hán thành các bộ thủ và các nét cơ bản. Mỗi bộ thủ và nét này sau đó được gán cho một phím chữ cái Latinh trên bàn phím QWERTY. Người dùng cần học cách "giải mã" chữ Hán thành các thành phần cấu tạo của nó và gõ các phím tương ứng để nhập chữ.
Bàn phím Cangjie
Hướng dẫn cài đặt bàn phím tiếng Trung trên máy tính
Sau khi đã tham khảo 3 cách gõ tiếng trung trên máy tính, dưới đây sẽ là hướng dẫn cài đặt bàn phím trên 2 hệ điều hành phổ biến Windows và MacOS:
Trên hệ điều hành Windows
Hệ điều hành Windows hỗ trợ đa ngôn ngữ nên sẽ có nhiều bàn phím tương ứng với từng ngôn ngữ, cho phép người dùng dễ dàng thêm và chuyển đổi giữa các bộ gõ khác nhau. Để có thể gõ tiếng Trung trên máy tính Windows của bạn, hãy thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Nhấp vào biểu tượng Windows ở góc dưới bên trái màn hình. Trong menu Start hiện ra, chọn biểu tượng "Cài đặt" (hình bánh răng).
- Bước 2: Tại mục Cài đặt, tìm kiếm và chọn Giờ và Ngôn ngữ (Time & Language). Đây là nơi bạn quản lý các thiết lập liên quan đến ngôn ngữ, khu vực và thời gian của hệ thống.
- Bước 3: Trong cửa sổ "Giờ và Ngôn ngữ", ở thanh bên trái, hãy chọn mục "Ngôn ngữ (Language)".
Ở phía bên phải, bạn sẽ thấy danh sách các ngôn ngữ đã được cài đặt trên hệ thống. Để thêm tiếng Trung, hãy nhấp vào nút "Thêm ngôn ngữ" hoặc "Add a language"
- Bước 4: Một cửa sổ tìm kiếm sẽ xuất hiện cho phép bạn tìm kiếm ngôn ngữ. Gõ "Chinese (tiếng Trung)" vào thanh tìm kiếm. Kết quả tìm kiếm sẽ hiển thị nhiều tùy chọn tiếng Trung khác nhau như tiếng Trung (giản thể, Trung Quốc) và tiếng Trung (phồn thể, Đài Loan),... và chọn ngôn ngữ phù hợp với nhu cầu.
Thường thường đa số mọi người dùng sẽ lựa chọn tiếng Trung (giản thể, Trung Quốc) để gõ Pinyin vì đây là phương pháp gõ thông dụng nhất hiện nay. Sau đó nhấp vào nút "Tiếp theo" hoặc "Next".
Lưu ý: Hãy chuyển đổi sang bộ gõ tiếng Trung trước khi bắt đầu gõ Pinyin nếu bạn vẫn đang ở chế độ tiếng Việt.
Trên hệ điều hành MacOS
Cũng giống như Windows, MacOS cũng hỗ trợ rất nhiều ngôn ngữ và có các bàn phím gõ tương ứng trong đó có tiếng Trung. Để có thể gõ tiếng Trung trên hệ điều hành MacOS, hãy thực hiện theo hướng dẫn sau:
- Bước 1: Nhấp vào biểu tượng Apple nằm ở góc trên bên trái màn hình. Trong menu thả xuống, chọn "Tùy chọn hệ thống”. Trong cửa sổ Tùy chọn Hệ thống, tìm và nhấp vào biểu tượng "Bàn phím".
- Bước 2: Chọn tab "Nguồn đầu vào", để thêm tiếng Trung, hãy nhấp vào nút dấu cộng (+) nằm ở phía dưới.
- Bước 3: Một cửa sổ mới sẽ xuất hiện, liệt kê các ngôn ngữ có sẵn để thêm, cuộn xuống hoặc sử dụng thanh tìm kiếm ở góc trên bên phải để tìm "Chinese” hoặc “tiếng Trung” và chọn “bố cục bàn phím” bạn muốn sử dụng rồi ấn “thêm”.
Hướng dẫn cách gõ thanh điệu
Thanh điệu được xem là yếu tố then chốt nên sự khác biệt trong ngữ nghĩa của tiếng Trung. Nhập thanh điệu chính xác sẽ giúp người dùng thu hẹp phạm vi tìm kiếm và chọn được đúng ký tự Hán có ý nghĩa mong muốn ngay từ đầu. Và để gõ được thanh điệu trên máy tính, bạn cần cần phải tải phần mềm hỗ trợ Pinyin Input và nắm rõ các quy tắc sau:
- Thanh 1 tương ứng với số 1 trên bàn phím. Ví dụ: gõ “san1” => sān.
- Thanh 2 tương ứng với số 2 trên bàn phím. Ví dụ: gõ “ming2” => míng.
- Thanh 3 tương ứng với số 3 trên bàn phím. Ví dụ: gõ “bi3” => bǐ.
- Thanh 4 tương ứng với số 4 trên bàn phím. Ví dụ: gõ “zai4” => zài.
Tuy nhiên với âm ü (dấu hai chấm phía trên) được thay thế bằng chữ cái "v". Ví dụ: Để gõ nǚ (nữ), bạn sẽ nhập 2 chữ n và v. Tương tự, lǜ sẽ được gõ bởi 2 chữ l và v.
Trên đây là cách gõ tiếng trung trên máy tính đơn giản, chi tiết từ làm quen với các loại bàn phím phổ biến như Pinyin, Zhuyin, Cangjie, đến những hướng dẫn cài đặt cụ thể trên cả hệ điều hành Windows và macOS và bí quyết để nhập thanh điệu một cách chuẩn xác. Chỉ cần một chút thời gian và sự kiên nhẫn, bạn sẽ có thể gõ tiếng Trung một cách nhanh chóng, chính xác và tự tin. Hãy theo dõi HACOM thường xuyên để cập nhập những thông tin hữu ích nhé!
